Eugenio Caxés (Eugenio Cajés)
Eugenio Caxés (Eugenio Cajés, 1574-1634) – hiszpański malarz epoki baroku, malarz nadworny. Kształcił się i tworzył w konwencji manieryzmu.
Nazwisko malarza różnorodnie zapisywane: Eugénio Cajès; Eugenio Caxés; Eugenio Cajes; Eugenio Caxes; Cajés; Cajes; Caxés; Caxes; Eugenio Cajés; Eugenio Caxesi; Eugenio de Cascese; Eugenio de Caxés; Eugenio Caxete; Eugenio Cazés; Eugenio de Cajés; Eugenio Da Caxés.
Eugenio Caxés (Cajés) – życie i twórczość
Urodził się w rodzinie pochodzenia włoskiego, która przybyła do Madrytu z Florencji. Jego ojciec, Patricio Cascezi (hiszp. Patricio Cajés), był jednym z artystów odpowiedzialnych za stworzenie dekoracji malarskiej Eskurialu (Real Monasterio de San Lorenzo de El Escorial).
Malarstwa Cajés uczył się przede wszystkim od ojca i to od niego przejął swój typowo włoski sposób malowania. Znaczenie miały jednak także podróże do Florencji i Rzymu, w której młody malarz poznawał historię malarstwa i tajniki warsztatu artystycznego. We Florencji zapoznał się także z najnowszymi trendami w malarstwie, dzięki czemu działając w Hiszpanii nie był izolowany od rozwoju sztuki włoskiej. W Rzymie około 1595 roku poznał także naturalizm Caravaggia.
Wczesne dzieła Cajésa powstawały we współpracy z ojcem, od 1602 tworzył także prace samodzielne (w tym np. kopie obrazów Correggia dla dworu hiszpańskiego). W 1608 wstąpił na służbę króla Hiszpanii Filipa III Habsburga. W 1612 roku został oficjalnym malarzem królewskim Hiszpanii. Do jego najbardziej znanych dzieł należy Spotkanie przy złotej bramie (ok. 1604, Real Academia de Bellas Artes de San Fernando, Madryt). Pierwotnie była to część ołtarza dla nieistniejącego już kościoła św. Filipa w Madrycie (Convento de San Felipe el Real). Inne obrazy to np. Św. Rajmund Nonnat karmiony przez anioły (1630), Portret Lopego de Vega (przypisywany Cajésowi), Wniebowzięcie Maryi (1603), Sąd Salomona i Pokłon trzech króli (por. motyw pokłonu trzech króli). W 1615 stworzył freski dla jednej z kaplic katedry w Toledo, we współpracy z Vicente Carducho. Styl Cajésa nawiązuje do miękkich form malarstwa Correggia, co odróżnia go od szorstkości współczesnego malarstwa hiszpańskiego.
Do jego uczniów należeli Antonio Puga, Luis Fernández i Antonio de Lanchares. Jego przyjacielem był sławny dramaturg hiszpański Lope de Vega. Wiele z obrazów i rysunków Cajésa eksponowane jest w madryckim muzeum Prado.