argument
Argument: ciąg przesłanek przedstawiony w celu uzasadnienia danej tezy.
Encyklopedie humanistyczne
Argument: ciąg przesłanek przedstawiony w celu uzasadnienia danej tezy.
Argumentum a simili: argument z podobieństwa, z tego, co podobne.
Argumentum ex concessis: chwyt erystyczny oparty na przesłankach, w które wierzy jego adresat, ale niekoniecznie sam argumentujący; argument ze zgody, z przyzwolenia.
Argumentum a contrario: “argument z przeciwieństwa”, znaczenie w logice i dyrektywa interpretacyjna.
Argumentum ab utili: chwyt erystyczny, argument odwołujący się do korzyści, użyteczności.
Argumentum ad exemplum (argumentum ab exemplum, argumentum ad exemplis, argumentum ab exemplis): argument oparty na przykładach.
Argumentum a silentio, argumentum ex silentio: argument podważający prawdziwość jakiejś tezy na podstawie braku doniesień, relacji świadków (argument z milczenia).
A fortiori, także argumentum a fortiori lub argument a fortiori: określenie obejmujące łącznie wnioskowania według argumentum a maiori ad minus oraz według argumentum a minori ad maius, typu “skoro tak…, to tym bardziej…”.
Argumentum ad vertiginem: “argument do lekkomyślności”; chwyt erystyczny, a także wypowiedzi w sytuacjach, w których oponent nie jest w stanie zrozumieć powagi argumentacji merytorycznej.
Argumentum ad verecundiam – chwyt erystyczny, dosłownie “argument (odwołujący się) do nieśmiałości”.
Argumentum ad vanitatem: chwyt erystyczny, dosłownie “argument odwołujący się do próżności”.
Argumentum ad superstitionem: chwyt erystyczny, argument odwołujący się do zabobonu, przesądu.
Argumentum ad superbiam: chwyt erystyczny, argument odwołujący się do dumy, pychy.
Argumentum ad socordiam: argument odwołujący się do gnuśności, do opieszałości; odwleczenie decyzji.
Argumentum ad ridiculum: chwyt erystyczny, argument polegający na rozśmieszeniu publiczności lub na wyśmianiu kogoś.
Argumentum ad reverentiam: chwyt erystyczny, argument wykorzystujący szacunek i podziw odbiorców żywiony wobec określonych osób.
Argumentum ad rem: argumenty rzeczowe oraz takie, które są prawdziwe w sposób obiektywny, a nie tylko w czyjejś opinii.
Argumentum ad quietem: chwyt erystyczny – argumenty opierające się na sile perswazyjnej uzyskania tzw. świętego spokoju.
Argumentum ad populum: chwyt erystyczny, argument do tłumu, ludu. Pozyskanie słuchaczy do swoich poglądów poprzez odwołanie się do instynktów, przesądów, dumy narodowej.
Argumentum ad passiones: ogólne określenie argumentów erystycznych odwołujących się do namiętności, uczuć, emocji.
Argumentum ad personam: chwyt erystyczny, argument skierowany przeciw osobie i jej cechom, nie przeciw innym argumentom.
Argumentum ad orationem: z języka łacińskiego, dosłownie: “argument odwołujący się do mowy”, “argument odwołujący się do przemówienia”.
Argumentum ad misericordiam: argument odwołujący się do litości. Polega on na wzbudzeniu w drugiej osobie współczucia w celu pozyskania jej dla swoich racji.
Argumentum ad metum: chwyt erystyczny, argument odwołujący się do strachu (lęku, trwogi).
Argumentum ad iudicium: w logice, argument odwołujący się do rozsądku.
Argumentum ad invidiam (argumentum ad odium): chwyt erystyczny, argument odwołujący się do nienawiści.
Argumentum ad consequentiam: błędny argument odwołujący się do niekorzystnych następstw czegoś.
Argumentum ad captandum vulgus: alternatywna nazwa argumentu ad populum.
Argumentum ad antiquitatem: nielojalny chwyt erystyczny, dosłownie argument z dawności, argument odwołujący się do starodawności.
Argumentum ad amicitiam – nielojalny chwyt erystyczny, dosłownie “argument z przyjaźni”, “argument odwołujący się do przyjaźni” .
Argumentum ad absurdum lub argumentum ab absurdo, także w formie argument ad absurdum: dosłownie “argument odwołujący się do absurdu”. W logice, w prawie.
Argumentum ad crumenam: erystyczny sposób argumentowania, odwołanie się do statusu materialnego oponenta lub obietnica korzyści. Także argumenty ad carotam i ad lazarum.
Argumentum ad hominem: chwyt erystyczny. Przytoczenie na poparcie swojego stanowiska racji przyjętych przez stronę przeciwną lub racji wynikających z założeń przyjętych przez stronę przeciwną.
Argumentum ad auditorem: argument do audytorium, argument do słuchacza. Trop erystyczny, argumentowanie przez odwołanie się nie bezpośrednio do oponenta, ale do emocji audytorium.