Zabytek sztuki – dawne dzieło sztuki, dzieło sztuki stanowiące świadectwo rozwoju sztuki, wyróżniane ze względu na swoją wartość historyczną. Zabytki sztuki stanowią grupę ogólniej rozumianych zabytków, a więc obiektów ruchomych i nieruchomych o wartości kulturalnej, historycznej, naukowej i artystycznej, które stanowią świadectwo epok i zdarzeń minionych.

Zabytek sztuki – datowanie i wartościowanie dzieła sztuki

Istotne jest przy tym określenie samego wieku dzieła sztuki, który wyróżnia je jako zabytek (datowanie). Może się to odbywać przy wykorzystywaniu odpowiednich dokumentów, ale także poprzez badania porównawcze. Polegają one na odnajdywaniu w dziele cech zgodnych z cechami innych dzieł danego okresu historycznego, a także kierunku lub stylu w sztuce. Cechy te wiązać się mogą z ikonografią, sposobem wyrazu treści ideowych, środkami wyrazu zastosowanymi w dziele oraz z techniką wykonania. Na precyzyjne datowanie pozwalają często materiały i techniki dzieła sztuki badane za pomocą narzędzi nauk ścisłych.

Klasyfikowanie dzieła sztuki jako zabytku nie wiąże się jednak wyłącznie z jego wiekiem. Zabytki sztuki wyróżnia się także ze względu na ich wartość czysto artystyczną, nie stanowią one jedynie reliktów przeszłości, świadków historii czy też śladów działalności człowieka w minionych wiekach. Samo swoje miejsce w historii dzieła sztuki zawdzięczają przecież właśnie walorom artystycznym.

Do zaklasyfikowania dzieła sztuki jako zabytku niezbędna jest więc obok jego datowania także ocena wartości artystycznej. Oceny tej dokonać można jednak z wielu perspektyw (wartościowanie dzieła sztuki). Odmienna jest ocena dzieła z puntu widzenia współczesności i z punktu widzenia czasów, w których powstało. Starać się można także o przyjęcie perspektywy ponadczasowej lub o każdorazowe zaznaczanie punktu widzenia, który się przyjęło. Możliwa jest wreszcie subiektywna, własna ocena wartości dzieła.