Xa

Xả – w języku wietnamskim trawa cytrynowa, zwłaszcza jej najbardziej znany gatunek – Cymbopogon citratus. W języku wietnamskim występują jednak także inne nazwy trawy cytrynowej: cay xa (cây xả), cay sa (cây sả) i sa chanh (cỏ chanh). Wyraz ten jest częstym elementem składowym nazw potraw kuchni wietnamskiej.

Xa – trawa cytrynowa w kuchni wietnamskiej

W kuchni wietnamskiej używa się tak bulw, jak i łodyg trawy cytrynowej. Miażdżona i siekana trawa cytrynowa stanowi częsty składnik marynat – np. do duszonego kurczaka i grillowanej wołowiny. Marynaty z trawą cytrynową łączy się często z karmelem, co wzmacnia ich smak i nadaje im zielonkawy kolor. W kuchni całego Wietnamu stosuje się trawę cytrynową w połączeniu z imbirem, zwłaszcza w potrawach uważanych tradycyjnie za “chłodne” (np. z ryb i mięczaków). W kuchni Wietnamu środkowego preferuje się jednak mieszanie trawy cytrynowej z chili – mieszanka taka stosowana jest np. w daniach z wołowiny.

Potrawy wietnamskie z trawą cytrynową to np. ga xao xa toi ot (kurczak smażony w głębokim tłuszczu z trawą cytrynową, czosnkiem i pastą z papryki chili), thit heo nuong xa (kotlety wieprzowe z trawą cytrynową) i gà nướng sả (grillowany kurczak, wołowina lub inne mięso w zaprawie z trawy cytrynowej). Najsławniejsza wietnamska potrawa z trawą cytrynową to bún bò Huế (bun bo Hue), zupa z mięsa wołowego pochodząca z miasta Hue.

Trawa cytrynowa to najbardziej popularna przyprawa w kuchni wietnamskiej. Jest tak powszechna, że istnieją nawet osobne techniki kulinarne, w których występuje. Należą do nich xào sả ớt (smażenie z trawą cytrynową i chili) i  hấp sả (gotowanie na parze z trawą cytrynową).