László Paál

László Paál (1846-1879, węg. Paál László) – jeden z najważniejszych malarzy węgierskich XIX wieku, związany ze szkołą barbizońską, wczesny przedstawiciel impresjonizmu. Uważany za najwybitniejszego pejzażystę węgierskiego. Używał także formy imienia Ladislas de Paal.

László Paál – biografia i twórczość

Urodził się 30 lipca 1846 roku w miejscowości Zám (obecnie Rumunia, okolice Aradu). Studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Wiedniu (1864-1869, do jego nauczycieli należał Albert Zimmermann), a następnie w Düsseldorfie (Kunstakademie Düsseldorf). Düsseldorf należał wtedy do głównych ośrodków artystycznych Niemiec, skupiającym wielu artystów zagranicznych – nauczycielem Paála László był tam węgierski realista Mihály Munkáczy, tworzący także w konwencji barbizończyków. Jako artysta László Paál działał początkowo na Węgrzech, w Holandii i w Niemczech. W Holandii, a także w Londynie, pracował krótko jeszcze w czasie studiów. W 1872 przeniósł się do Francji, gdzie związał się ze szkołą barbizońską (barbizończycy). Barbizończycy wywarli znaczny wpływ na jego malarstwo, od 1873 był członkiem tej grupy artystycznej.

László Paál ceniony był zwłaszcza jako pejzażysta – jego pejzaże nawiązują do założeń szkoły barbizońskiej oraz do realizmu, który reprezentował Mihály Munkáczy. Są to obrazy malowane w plenerze, cechujące się nastrojowością oraz znacznymi walorami kolorystycznymi i światłocieniowym. Starał się o prostotę i naturalność w ujmowaniu motywów malarskich. Stosował bogatą paletę opartą na gradacji ciemnych tint oraz grube nakładanie warstw farby i pełną energii technikę malarską. Pod koniec życia znajdował się pod wpływem impresjonizmu – ich świadectwem są np. obrazy Obłoki z 1871 roku i W lesie Fontainebleau z 1875 roku. Za życia był cenionym malarzem, otrzymał m.in. nagrodę w czasie Wystawy Światowej w Wiedniu (1873, za obraz Zachód słońca), a cztery lata później medal na wystawie paryskiej za obraz W lesie Fontainebleau.

Zmarł bardzo młodo, 4 marca 1879 roku w Charenton-le-Pont (Francja), w wyniku gruźlicy i doznanych obrażeń mózgu. Potencjał twórczy Paála nie został więc w pełni zrealizowany – był on jednak doskonale zapowiadającym się malarzem, wykazującym wyraźną oryginalność w obrębie szkoły barbizońskiej. Jego dzieła cenił wysoko Jean-François Millet, który uważał go za najbardziej obiecującego z malarzy młodego pokolenia.