Henry Cort

Henry Cort (1740-1800) – brytyjski wynalazca, hutnik i przedsiębiorca. Opracował proces pudlarski (pudlingowanie), który znacznie przyspieszył wytwarzanie stali. Wynalazki Corta sprawiły, że w ciągu 20 lat brytyjska produkcja stali zwiększyła się czterokrotnie – są więc one ważnym elementem wczesnej rewolucji przemysłowej, której kolebką była Wielka Brytania. Cort określany jest jako “ojciec przemysłu stalowego”.

Henry Cort – biografia

Henry Cort urodził się w 1740 roku w Lancaster. Przez dziesięć lat pracował w Royal Navy jako urzędnik cywilny, gromadząc oszczędności. Dzięki nim w 1775 roku nabył hutę w południowej Anglii (okolice Portsmouth), co pozwoliło mu na swobodne poszukiwanie innowacji. Okazją biznesową był także fakt, że samo Royal Navy było głównym źródłem zamówień dla fabryki Corta. Zrewolucjonizował brytyjski przemysł metalurgiczny, wprowadzając walce bruzdowe do wytwarzania prętów żelaznych. Wynalazek ten, który zastąpił pracochłonne kucie, opatentował w 1783 roku.

Równie ważny wynalazek Corta to proces pudlarski (pudlingowanie) oraz stosowany w nim piec pudlarski, opatentowany w 1784 roku. Proces ten polegał na mieszaniu stopionej surówki w piecu obrotowym, w której pod działaniem powietrza dochodzi do utleniana węgla i innych domieszek, dzięki czemu możliwe jest uzyskanie żelazo zgrzewne lub stal zgrzewną. Są one jednak zanieczyszczona żużlem, aby uzyskać zdatną do użytku stal, konieczna jest więc ich dalsza, bardzo pracochłonna obróbka. Pudlingowanie wyparł więc po 1860 roku znacznie szybszy proces bessemerowski, którego wynalazcą był Henry Bessemer. Samo pudlingowanie wyparło natomiast fryszowanie, sposób świeżenia surówki stosowany od późnego średniowiecza. Już uprzednio ulepszenia w produkcji stali wprowadzili jednak inni wynalazcy XVIII wieku, Abraham Darby II (ok. 1750) oraz Peter Onions (1783) – w związku z tym faktem stopień wkładu Corta w stworzenie przypisywanych mu wynalazków jest trudny do dokładnej oceny.

Po 1789 roku Cort popadł w trudności finansowe. Jeden z jego partnerów zainwestował w przedsiębiorstwo Corta kradzione fundusze – doprowadziło to do odebrania wynalazcy patentów i bankructwa prowadzonej przez niego firmy. Ze względu na zasługi, otrzymał on jednak skromną pensję państwową, którą przyznał mu premier William Pitt Młodszy. Zmarł w ubóstwie 23 maja 1800 roku w Londynie.