Filippo Baldinucci

Filippo Baldinucci (1625-1697) – ceniony rysownik epoki baroku, bardziej znany jednak jako kolekcjoner rysunków i historyk sztuki.

Zobacz też: Giovanni Baglione, inny ważny historyk sztuki XVII wieku.

Filippo Baldinucci – życie i twórczość

Filippo Baldinucci urodził się około 1624 roku we Florencji, w zamożnej i znanej rodzinie. Pracował od 1664 roku dla kardynała Leopolda Medyceusza, wpierw jako bibliotekarz, następnie jako doradca w zakresie sztuki. Nakłonił go do stworzenia rozległej kolekcji rysunków, nad którą podjął kuratelę. Rysunki te przechowuje obecnie florentyńska galeria Uffizi. Jako doradca tak katalogował rysunki, które zebrali Medyceusze już uprzednio, jak i nabywał wiele nowych, wzbogacających kolekcję. Pracował także jako kustosz kolekcji obrazów Medyceuszy – istotne są zwłaszcza autoportrety artystów, zakup których zlecił.

Baldinucci ma duże zasługi także dla teorii malarstwa. Jako pierwszy poddał analizie znaczenie rysunku dla praktyki malarskiej. Ponadto był jednym z pierwszych historyków sztuki, którzy doceniali znaczenie dokumentów historycznych. Badał nie tylko dzienniki i listy artystów, ale także księgi rachunkowe i inwentarze, co stanowiło nowość w metodologii badań nad sztuką.

Wiele podróżował po Włoszech badając nie tylko dzieła sztuki, ale także świadectwa pisane o życiu artystów. W podróżach tych kupował dzieła sztuki, analizował je i nawiązywał kontakty z artystami – to właśnie one skłoniły go do pisania cenionych biogramów artystów.

Metoda, którą przyjął w swoich dziejach sztuki, pozostaje jednak biograficzna (tradycyjne żywoty) i nie odbiega od konwencji stworzonej przez Vasariego. Jego główne dzieło to Notizie dei professori del disegno da Cimabue in qua […] [Zapiski o nauczycielach rysunku od Cimabuego do teraz], wydawane w sześciu tomach w latach 1681–1728. Zawiera one ważne dane biograficzne, często nieobecne w dziele Giorgio Vasariego.

Baldinucci stworzył także ważną biografię Giovanniego Lorenzo Berniniego. Powstała ona na zlecenie królowej Krystyny Szwedzkiej, która po abdykacji w 1654 roku przeniosła się na stałe do Rzymu. W Rzymie wokół królowej Krystyny wykształciło się żywe środowisko intelektualne, do którego przynależał Filippo Baldinucci.

Zmarł 1 stycznia 1696 roku we Florencji.