Hans von Aachen
Hans von Aachen
Encyklopedia sztuk pięknych
László Paál
László Paál (1846-1879, Paál László) – węgierski malarz ze szkoły barbizońskiej.
magodia
Magodia (magoidia) Magodia (magoidia) – w teatrze starożytnej Grecji rodzaj sceny komicznej. Obejmowała ona występy mężczyzn, którzy dla wywołania efektu komicznego występowali w strojach kobiet. Stanowiła osobny podgatunek mimu, który rozkwitał w III wieku p.n.e. Cechowała ją groteskowość i obsceniczność. Magodia w teatrze starożytnej Grecji Z literatury greckiej magodie przejął następnie mim rzymski. Męscy aktorzy … Czytaj dalej
D’Este
D’Este (Este, Estensi): włoski ród panujący, książęta Ferrary i Mantui.
Cornelis Engebrechtsz.
Cornelis Engebrechtsz. (Cornelis Engelbrechtsz., Cornelis Engelbrechtsen, ok. 1458-1533): niderlandzki malarz.
Wizerunek (effigium)
Wizerunek, podobizna, effigium: reprezentacja plastyczna osoby.
Ekfraza
Ekfraza: literacki, w tym zwłaszcza poetycki opis dzieła sztuki, także figura retoryczna.
Drzwi Wschodnie Baptysterium we Florencji
Drzwi Wschodnie: drugie drzwi Baptysterium we Florencji (po drzwiach Andrei Pisano). Wykonał je z brązu w latach 1402-1425 Lorenzo Ghiberti.
Podniesienie krzyża
Podniesienie krzyża: obraz ołtarzowy Rubensa stworzony w latach 1610-1611.
Kantoria w kościele Santa Maria del Fiore
Kantoria w kościele Santa Maria del Fiore: trybuny śpiewacze (cantorie), Luca della Robbia i Donatello.
Escorial
Escorial, El Escorial, San Lorenzo de Escorial, Eskurial: monumentalne założenie architektoniczne obejmujące pałac królewski z klasztorem, mauzoleum i kościołem św. Wawrzyńca.
El Greco
El Greco, właściwie Domenikos Theotokopulos (ok. 1540-1614): malarz pochodzenia greckiego działający w Hiszpanii. Czołowy przedstawiciel manieryzmu.
gemmy Abraksasa
Gemmy Abraksasa: starożytne gemmy, amulety gnostyckie,
della Rovere
Della Rovere: włoski ród arystokratyczny, papieże i kardynałowie, władcy Urbino.
Śmierć Marii
Śmierć Marii (Zaśnięcie Marii): obraz Caravaggia powstały w latach 1605-1606.
De re aedificatoria – Ksiąg dziesięć o sztuce budowania
De re aedificatoria, Ksiąg dziesięć o sztuce budowania: renesansowy traktat o architekturze Leona Battisty Albertiego
Gerard David
Gerard David (ok. 1460-1523): niderlandzki malarz, przedstawiciel wczesnego renesansu północnego.
Dawid z głową Goliata
Dawid z głową Goliata – obraz Caravaggia z 1610 roku.
Luis Dalmau
Luis Dalmau: hiszpański malarz, zapoczątkował styl hispano-flandryjski.
Dawid Donatella
Dawid Donatella: renesansowa rzeźba z brązu autorstwa Donatella, powstała we Florencji w połowie XV wieku.
Bernardo Daddi
Bernardo Daddi (Bernardus Florentinus, Bernard z Florencji, ok. 1290-1348): malarz włoski wczesnego renesansu.
Dawid Michała Anioła
Dawid Michała Anioła – jedno z najbardziej znanych dzieł sztuki renesansu, marmurowa rzeźba, którą w latach 1501-1504
Danae
Danae: postać w mitologii greckiej, matka Perseusza, kochanka Zeusa.
Dawid
Dawid, król Izraela Dawid – król starożytnego Izraela i Judy, jedna z głównych postaci historycznych w Biblii i jedna z kluczowych postaci w dziejach kultury. Jego życie przypada na przełom X i XI wieku p.n.e., panowanie Dawida datuje się tradycyjnie na około 1012-972 p.n.e. W chrześcijaństwie Dawid stanowi typ mesjański. Zobacz też: Dawid Michała Anioła, … Czytaj dalej
Dante
Dante Aligheri (Alighieri): najwybitniejszy poeta literatury włoskiej i średniowiecznej, filozof, działacz polityczny.
Andrea del Castagno
Andrea del Castagno (ok. 1419-1457), właściwie Andrea di Bartoldi di Simone: włoski malarz wczesnego renesansu.
Ludovico Carracci
Ludovico (Lodovico) Carracci: włoski malarz wczesnobarokowy.
Agostino Carracci
Agostino Carracci (1557-1602): włoski rytownik i malarz wczesnego baroku.
Annibale Carracci
Annibale Carracci (1560-1609): włoski malarz, grafik i rysownik wczesnego baroku.
Carracci
Carracci: rodzina malarzy włoskich, bracia Agostino i Ludovico Carracci oraz ich kuzyn Ludovico. Akademia Carraccich, Accademia Carracci (Accademia dei Carracci, Akademia Bolońska, Accademia degli Incamminati).
Vittore Carpaccio
Vittore Carpaccio (ok. 1460- 1526); włoski malarz wczesnorenesansowy, przedstawiciel szkoły weneckiej.
Vicente Carduco
Vincente Carducho: hiszpański malarz manierystyczny, autor dzieła Diálogos de la pintura (Dialogi o malarstwie).
Grający w karty
Grający w karty, Szulerzy, Gra w karty: obraz Caravaggia.
Dzwonnica Giotta
Dzwonnica Giotta, Kampanila we Florencji: kampanila przy katedrze Santa Maria del Fiore we Florencji.
Camerino d’alabastro
Camerino d’alabastro (camerini d’alabastro): alabastrowa komnata w Ferrarze, pokój (studiolo) księcia Alfonsa I d’Este.
Camera degli Sposi
Camera degli Sposi (Komnata Małżonków, Komnata Małżeńska, Sala Małżeńska), Camera Picta (Komnata Malowana): komnata audiencyjna w Palazzo Ducale w Mantui z freskami Andrei Mantegni.
Jacques Callot
Jacques Callot (1592-1635): francuski rysownik i grafik, przedstawiciel manieryzmu.
Eugenio Caxés
Eugenio Caxés (Eugenio Cajés): hiszpański malarz barokowy.
Caravaggio
Caravaggio, wł. Michelangelo Merisi: włoski malarz, czołowy przedstawiciel malarstwa wczesnego baroku.
Baptysterium we Florencji
Baptysterium we Florencji (Baptysterium św. Jana Chrzciciela, wł. Battistero di San Giovanni): romańskie baptysterium słynne mozaiki i drzwi (Ofiara Izaaka, Drzwi Raju).
Bankiet oficerów gwardii cywilnej św. Jerzego
Bankiet oficerów gwardii cywilnej św. Jerzego: obraz Fransa Halsa z 1616 roku
Chrzest Pański
Chrzest Pański (Chrzest Chrystusa, Chrzest Chrystusa w Jordanie, chrzest w Jordanie) – chrzest Jezusa Chrystusa, w religii i w sztuce.
Makata
Makata: tkanina dekoracyjna jedwabna, złotolita lub srebrnolita. Często haftowana lub aplikowana.
Alessio Baldovinetti
Alessio Baldovinetti (Alesso Baldovinetti, Alesso di Baldovinetto, ur. 1425, zm. 1499) – włoski malarz renesansowy.
Filippo Baldinucci
Filippo Baldinucci (1625-1697): kolekcjoner rysunków i historyk sztuki.
Giovanni Baglione
Giovanni Baglione – włoski malarz barokowy, historyk sztuki.
Sisto Badalocchio
Sisto Badalocchio (ur. 1585, zm. po 1620): włoski malarz i grafik wczesnego baroku.
Bachus
Bachus, Bacchus: łacińska forma imienia Bakchos, które w mitologii greckiej funkcjonuje jako alternatywne imię Dionizosa.
Dirck van Baburen
Dirck van Baburen (około 1595-1624): niderlandzki malarz, caravaggionista utrechcki,
Chory Bachus
“Chory Bachus”, “Bacchino malato”: obraz Caravaggia z 1594 roku
Babilońska niewola papieży
Babilońska niewola papieży: określenie okresu w dziejach Kościoła, także określenie polemiczne.
Pietro Aldobrandini
Pietro Aldobrandini (1571-1621): kardynał, mecenas i kolekcjoner sztuki.
Andrea Alciato
Andrea Alciato (1492-1450): włoski humanista, prawnik, autor popularnego dzieła “Emblemata”.
Francesco Albani
Francesco Albani (1578-1660): włoski malarz.
Albizzi
Albizzi (Albizi): władcy Florencji, ród oligarchiczny.
Leon Battista Alberti
Leon Battista Alberti : architekt i teoretyk sztuki epoki renesansu, humanista, pisarz, uczony.
Giovanni Battista Agucchi
Giovanni Battista Agucchi: teoretyk sztuki okresu renesansu, sekretarz papieski.
Modlitwa w Ogrójcu
Modlitwa w Ogrójcu, konanie w Ogrójcu, Chrystus w Ogrójcu, Chrystus na Górze Oliwnej: wydarzenie z życia Chrystusa, częsty temat w sztuce.
Pieter Aertsen
Pieter Aertsen (Aertsz, Aertszen, Aertszone): niderlandzki malarz renesansowy, znany z martwych natur i scen rodzajowych.
badine
Badine: rodzaj dekoracyjnej laski.
pokłon trzech króli
Pokłon trzech króli, także motyw pokłonu trzech króli, hołd trzech króli, adoracja dzieciątka Jezus przez trzech króli: motyw w sztuce.
Akademia Świętego Łukasza
Akademia Świętego Łukasza (Accademia di San Luca): renesansowa akademia artystyczna założona w 1577 w Rzymie.
Art director
Art director: zawód w branży reklamowej i w mediach, pracownik działu kreatywnego.
alabaster
Alabaster: minerał, głównie alabaster gipsowy, także kalcytowy.
Adlerglas
Adlerglas, także pod nazwą Adlerhumpen lub Reichsadlerhumpen: niemieckie wyroby szklane, przede wszystkim duże naczynia szklane służące do picia (kufle) zdobione motywem orła.
Elias Adam
Elias Adam (Eliasz Adam) – złotnik niemiecki działający prawdopodobnie w Augsburgu, urodzony w Sulechowie.
Alfons Mucha
Alfons Mucha, właściwie Alfons Maria Mucha (1860-1939) – czeski malarz i grafik, dekorator, twórca grafiki użytkowej, w tym ozdobnych druków (przede wszystkim afisze).
Albrecht Dürer
Albrecht Dürer (1471-1528) – niemiecki malarz epoki renesanu, uznawany za najwybitniejszego przedstawiciela niemieckiego malarstwa renesansowego. Był również wybitnym grafikiem, rysownikiem i teoretykiem sztuki.
Apla
Apla: w poligrafii – płaszczyzna w całości zadrukowana jednym kolorem, nierastrowana (bez punktów rastrowych). Efektem jest jednolita powierzchnia druku. W sztukach plastycznych – część rysunku (kreskowego) lub część obrazu (półtonowego) pokryta jednolitym – najczęściej ciemnym – kolorem.
Antykwa
Antykwa, określana także terminem pismo humanistyczne, niekiedy łacinka: krój pisma powstały w XV wieku, przechodzący różne fazy rozwojowe (przede wszystkim antykwa renesansowa, antykwa barokowa i antykwa klasycystyczna), nawiązujący do pisma rzymskiego. Do dziś stanowi dominujący typ pism drukarskich.
Audiowizualność
Audiowizualność: kategoria estetyczna, semiotyczna i antropologiczna. Służy ona do opisu dominującego od drugiej połowy XX wieku sposobu artykulacji kultury – kultura, w której dominują techniki i praktyki audiowizualne.
Atelier Gleyre
Atelier Gleyre: pracownia i szkoła malarska w Paryżu, którą prowadził Charles Gleyre. Znana z tego, że studiowali tu impresjoniści.
Atelier
Atelier, ateliers: miejsce pracy artysty (pracownia, warsztat, studio) – zwłaszcza malarza, fotografika, rzeźbiarza, grafika, architekta.
Aranżacja
Aranżacja: rodzaj adaptacji dzieła sztuki. Szczególnie aranżacja utworu muzycznego, forma transkrypcji.
Anamorfoza
Anamorfoza – w terminologii sztuk pięknych: liniowe, jednokierunkowe zwężenie lub rozszerzenie obrazu. Niekiedy także szerszej – odtworzenie pierwotnej postaci obrazu zniekształconego. Analogicznie w terminologii filmowej: stosowane w filmie panoramicznym zwężenie obrazu, uzyskiwane dzięki obiektywom anamorfotycznym.
Anaglifoskop
Anaglifoskop (okulary anaglifoskopowe) – układ optyczny służący do odbioru trójwymiarowych obrazów (rysunków, fotografii, filmów).
Anaglif
Anaglif – obraz stereoskopowy (przestrzenny) powstający w czasie oglądania dwóch przesuniętych względem siebie różnobarwnych obrazów.
Środki audiowizualne
Środki audiowizualne: wzrokowo-słuchowe metody przekazu treści. Audiowizualne środki przekazu, materiały audiowizualne i audiowizualne środki techniczne.
Aldyny
Aldyny, aldyna, aldy: cenne renesansowe druki z oficyny Aldusa Manutiusa (Aldo Manuzio), także krój czcionek.
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne: czasopismo naukowe wydawane od 1959 przez KUL, poświęcone archiwistyce, muzeom i bibliotekom kościelnym.
Aparat mikrofilmowy
Aparat mikrofilmowy: aparat do tworzenia mikrofilmów, zwłaszcza kopii książek w bibliotekach i dokumentów w archiwach.
Akcydensy
Akcydensy: drobne druki okolicznościowe i użytkowe.
Akrolit
Akrolit: w sztuce greckiej posąg z drewna i kamienia, także ogólniej technika rzeźbiarska – rzeźby z różnych materiałów.
Aksamit
Aksamit, welur: tkanina składająca się z podłoża i runa z gęstych, krótkich nitek (tworzących charakterystyczny meszek).
Akroterion
Akroterion, akroterium, naszczytnik: ozdobne zwieńczenie budynku, przede wszystkim frontonu. Także dekoracja urn, sarkofagów.
Charles Adam
Charles Adam: francuski producent porcelany – porcelana Vincennes (XVIII wiek).
Akant
Akant: rodzaj roślin z rodziny akantowatych. Liść akantu to jeden z najczęstszych ornamentów.
Aha
Aha (ha-ha): niewidoczna, ukryta optycznie bariera w parkach i ogrodach, zwłaszcza w naturalistycznych ogrodach angielskich.
Akwamanile
Akwamanile, akwamanila, akwamanilia, akwamanilla: średniowieczne naczynia do obmywania rąk, zwłaszcza liturgiczne, także świeckie i lawetarze.
Aiguière
Aiguière: w języku francuskim dzbanek na wodę. W sztuce rodzaj nalewki, dzbanka do polewania rąk
Agora
Agora: plac miejski w starożytnej Grecji, zwłaszcza Agora w Atenach. Symbolika agory, rodzaje agor.
Agnusek
Agnusek, Agnus Dei, agnus: woskowy medalion z Barankiem Bożym, poświęcony przez papieża.
Ceramika agatowa
Ceramika agatowa, ceramika marmurkowa: ceramiczne naśladowanie agatu, onyksu, marmuru.
Szkło agatowe
Szkło agatowe, szkło chalcedonowe: rodzaj szkła, szkło przypominające wyglądem agat, znane od starożytności.
Agat
Agat: kamień półszlachetny, odmiana chalcedonu. Charakterystyczna budowa wstęgowa.
Afisz
Afisz: druk ulotny przeznaczony do celów informacyjnych i reklamowych.
Ambonka
Ambonka: pojazd konny, dwukołowy wózek dostawczy. Także w terminologii żeglarskiej – bocianie gniazdo. W liturgii: ambonka i ambona.
Bifolium
Bifoilum, bifolia: arkusz złożony na pół, co daje dwie karty i cztery stronice.
Aegikranion
Aegikranion Aegikranion (zlatynizowane aegikranium, aegicranium) – w terminologii sztuk pięknych: dekoracyjny element architektoniczny, ornament w kształcie czaszki kozy (kozła) lub barana w ujęciu frontalnym. Typowy dla sztuki starożytności klasycznej, najczęściej występował w sztuce sakralnej (dekoracja ołtarzy) oraz w sztuce sepulkralnej (dekoracja grobów). Zazwyczaj jako dekoracja rzeźbiarska, często w formie fryzu, płaskorzeźby, reliefu. Pierwotnie aegikranion symbolizował … Czytaj dalej
Aedicula
Aedicula, edykuł, edicula, edykula: kaplica rzymska, kapliczka. W architekturze i sztuce dekoracyjnej także nisza, obramowanie, model budynku lub element deokracyjny.
Aedes
Aedes (aedis): w języku łacińskim świątynia, dom, pokój. Także termin architektoniczny: budynek świątynny, w odróżnieniu od templum.
Adyton
Adyton – najbardziej ukryta część sanktuarium starożytnego, najczęściej naos. Sanktuarium takim mogła być świątynia, ale też święty gaj lub grota. Porównaj: abaton.
Styl Adamów
Styl Adamów: klasycystyczny styl w architekturze i dekoracji wnętrz z elementami preromantycznymi.
Adamaszek
Adamaszek: tkanina jedwabna (rzadziej lniana, bawwełniana) jednobarwna, w splocie atłasowym, przeważnie dwustronna i jednokolorowa, wzorzysta.
Acupictura
Acupictura: hafty średniowieczne (głównie XIV wiek) z efektami artystycznymi przypominającymi efekty malarskie.
Achroit
Achroit: minerał, bezbarwna odmiana elbaitu, zaliczana do turmalinów, kamień szlachetny.
Action Painting
Action Painting: kierunek w sztuce abstrakcyjnej, nurt ekspresjonizmu abstrakcyjnego.
Ampla
Ampla: typ abażuru w formie misy i typ lampy olejnej (rzymskiej, następnie także wczesnochrześcijańskiej i islamskiej).
Alegoreza
Alegoreza, interpretacja alegoryczna: metoda odczytywania znaków zakładająca, że mają one sens dosłowny (sens literalny) i sens ukryty (sens alegoryczny)
Album
Album: definicja i historia, publikacja z reprodukcjami malarstwa, dzieł sztuki i rysunkami oraz kolekcja
Acheiropita
Acheiropita, acheiropoieta, achiropita: ponadnaturalny, nie uczyniony ludzką ręką wizerunek Chrystusa, także Maryi i świętych. Mandylion, Veraikon.
Amor vacui
Amor vacui: wyrażenie łacińskie, “miłość do pustki (próżni)”, “umiłowanie pustki”. Występuje głównie w terminologii sztuk pięknych, przeciwieństwo horror vacui.
Emeici
Emeici, 峨嵋刺 – rodzaj tradycyjnej chińskiej broni ręcznej. stosunkowo długi metalowy pręt o zaostrzonych końcach, rodzaj sztyletu do walk w wodzie.
Agrafa: architektura
Agrafa – motyw dekoracyjny w formie imitującej ozdobną klamrę.
Agrafka
Agrafka, agrafa: zapinka łącząca elementy ubioru.
Abbotsford period
Abbotsford period: styl XIX-wiecznych brytyjskich mebli neogotyckich.
Przedstawienie akefaliczne
Przedstawienie akefaliczne: przedstawienie plastyczne bezgłowego stwora, postaci pozbawionej głowy .
Akselbant
Akselbant (sznur galowy): pleciony ozdobny sznur naramienny używany jako odznaka przez generałów, oficerów sztabu generalnego, adiutantów i żandarmerię.
Afgan
Afgan, afghan, kobierzec afgański: typ kobierca turkmeńskiego (plemię Ersari). Krótko strzyżone, wąsko wiązane dywany, dużych rozmiarów.
Aeropittura
Aeropittura, aeropiktura: kierunek w malarstwie włoskim związany z futuryzmem. Fascynacja lotem, ruchem, samolotami.
Archibanco
Archibanco: średniowieczna ciężka skrzynia włoska, służąca także jako ława, prototyp cassapanca.
Arba
Arba: prymitywny wóz dwukołowy na Bliskim Wschodzie i w Azji Środkowej. Także wóz do przewozu zboża na Ukrainie, czterokołowy.
Biurko amerykańskie
Biurko amerykańskie: typ dużego biurka, prostokątny blat, wsparty na dwóch kolumnach szuflad. Mebel postrzegany jako typowo amerykański.
Barbizończycy
Barbizończycy, szkoła barbizońska, szkoła z Barbizon: grupa francuskich malarzy pejzażystów, prekursorzy realizmu.
Balthus
Balthus, Balthazar Klossowski de Rolla: francuski malarz, indywidualny styl bliski realizmowi magicznemu i surrealizmowi.
Victor Baltard
Victor Baltard (1805-1874): francuski architekt epoki II Cesarstwa, znany szczególnie jako twórca projektu Hal Centralnych (Les Halles) w Paryżu.
Claude Ballin młodszy
Claude Ballin młodszy: najwybitniejszy odlewnik i cyzeler epoki rokoka.
Claude Ballin
Claude Ballin: francuski złotnik barokowy, przedstawiciel stylu Ludwika XIV.
Balleroy
Balleroy: miejscowość we Francji (Normandia, departament Calvados). Pałac Château de Balleroy.
Nicolas Bachelier
Nicolas Bachelier: francuski rzeźbiarz renesansowy i architekt, działał głównie w Tuluzie.
Académie Suisse
Académie Suisse, Atelier Suise: pracownia malarska w Paryżu, założona w XIX wieku. Uczęszczali tu malarze sprzeciwiający się akademizmowi, w tym przyszli impresjoniści.
Egreta
Egreta, rzadziej egretka: Ozdoba z piór ptasich w nakryciu głowy lub fryzurze. Także w Polsce – sorgucz.
Drążek
Drążek: w terminologii mebli, drążek na ubrania.
Diagonalizm
Diagonalizm: zasada kompozycyjna obrazów, rzeźb, innych dzieła sztuki – akcentowanie osi skośnych. Zwłaszcza malarstwo barokowe i hellenistyczne.
Demi-commode
Demi-commode: typ komody, powstały we Francji za Ludwika XV. Niewielka, na krótkich nóżkach, umieszczana pod lustrem.
Dekalkomania
Dekalkomania: technika malarska (surrealiści, automatyzm). Technika zdobienia ceramiki (porównaj “dekal”).
Dagoba
Dagoba: cejlońska forma stupy.
Facjatka
Facjatka, facjata: rodzaj pomieszczenia strychowego. Czasem pokoik, ubogie mieszkanie na strychu. Ozdobna facjatka to mansarda.
Dywizjonizm
Dywizjonizm: technika malarska, stosowana przez impresjonistów, oparta na osiągnięciach optyki. Wywodzi się z niej pointylizm
Dzban
Dzban, dzbanek, także kruża: naczynie służące do przechowywania i przenoszenia płynów.
Dumbwaiter
Dumbwaiter, dumb waiter, dumb-waiter: stolik z obrotowymi blatami, lazy Susan, dziś niewielka winda.
Dripping
Dripping, drip painting: technika artystyczna, forma sztuki abstrakcyjnej, wylewanie farby na płótno.
Draperia
Draperia, draperie: pomarszczona tkanina, tkanina ułożona w fałdy. Stosowana przeważnie jako element wystroju wnętrz, zwłaszcza we wnętrzach barokowych (pałace barokowe).
Decollage
Decollage, décollage, dekolaż: technika artystyczna opierająca się na całkowitym lub częściowym niszczeniu obiektów działań artystycznych. Stanowi przeciwieństwo kolażu.
Dekoracja
Dekoracja, dekoracje: zespół elementów służących do ozdoby dzieł sztuki, budowli oraz przedmiotów rzemiosła.
Ława darniowa
Ława darniowa, ławka darniowa: miejsce do siedzenia wykonane z darni. Ogrody średniowieczne, renesansowe i staropolskie.
Fajanse damasceńskie
Fajanse damasceńskie: wyroby fajansowe w Turcji, produkowane także w samym Damaszku (nazwa umowna).
Correxit
Correxit: w sztukach pięknych (rycina, rysunek) element podpisu, dodatkowy podpis oznaczający udział w pracach innego artysty.
Choefory
Choefory: w starożytnej Grecji dziewczęta niosące dzbany na głowie, ofiarnice. Także tytuł tragedii Ajschylosa (“Ofiarnice”).
Chinois
Chinois: termin antykwaryczny, typ kobierców wschodnich.
Certosina
Certosina: technika zdobnicza zbliżona do inkrustacji i intarsji.
Cementarius
Caementarius, cementarius: w dawnej terminologii architektonicznej murator, architekt.
Cassone
Cassone: renesansowa skrzynia, często prezent ślubny. Wywodzi się od niej cassapanca.
Cassettone
Cassettone: włoski mebel renesansowy, skrzynia lub szafka z szufladami.
Cassapanca
Cassapanca: ozdobna włoska ława renesansowa. Prototyp kanapy. W Polsce: ława podnosista.
Campo santo
Campo santo: włoski cmentarz w formie czworobocznego dziedzińca z krużgankami (Camposanto).
Cachemire
Cachemire: oktagonalne fajanse holenderskie z Delft, XVII i XVIII wiek, wzory chińskie i kaszmirskie
Bukietera
Bukietera: ozdobny wazon na kwiaty cięte. Bukietery wykonywano od XVII wieku ze srebra i krytształu, następnie z porcelany i fajansu.
Berkemeyer
Berkemeyer: cylindryczny puchar szklany zdobiony szkłem brodawkowym.
Berettino
Berettino: technika dekorowania ceramiki. Głównie majoliki Faenzy. Azzurro sopra azzurro, bianco sopra azzurro.
Fajanse belwederskie
Fajanse belwederskie: ceramika produkowana w pałacu Belweder (Warszawa). Manufakturę belwederskich fajansów założył Stanisław August Poniatowski. Wzorce rokokowe i dalekowschodnie.
Beluard
Beluard, belluard, belluarda, belloard, belloarda, beluarda, balward, balwarda, beloard, belward, belwarda, weluard, weluarda, baluard: rodzaj baszty lub bastionu.
Bedestan
Bedestan, (bezistan, bazzistem, bezzistan, bezestan, bedesten): hala targowa, targ turecki na kosztowne towary.
Barakan
Barakan, burakan: rodzaj tkaniny wełnianej lub półwełnianej, zwłaszcza w kulturze staropolskiej.
Bankietka
Bankietka: niewielka, lekka, wyściełana ławka.
Bancone
Bancone: renesansowy mebel włoski. Dziś lada, kontuar.
Aerografia ceramiczna
Aerografia ceramiczna: technika zdobienia ceramiki.
Sztuka abstrakcyjna
Sztuka abstrakcyjna, abstrakcjonizm: kierunek w sztuce współczesnej.
Abrys
Abrys: w terminologii architektonicznej, termin historyczny (plan, obrys, zarys).
Abażur
Abażur – dekoracyjna osłona lamp i świeczników, chroniąca oczy przed nadmierną ilością jaskrawego światła.
Akademizm
Akademizm: kierunek w sztuce XIX wieku, głównie w malarstwie. Najszerszej obecny w sztuce francuskiej. Eklektyzm, nawiązanie do uznawanych za doskonałe dawniejszych stylów artystycznych, nawiązanie do estetyki antycznej, zamiłowanie do tematyki historycznej.
Antykizacja
Antykizacja, antykizowanie: stylizacja na sztukę antyczną lub w ogóle historyczną.
Akcentuacja
Akcentuacja: system akcentowy, system akcentuacyjny danego języka. Oznaczenie graficzne akcentów. Także w muzyce, w sztukach pięknych.
Abakus
Abakus: w architekturze starożytnej. Część kolumny (głowica, kapitel). Różne formy w różnych porządkach architektonicznych. W architekturze późniejszej: impost.