Ana

Ana – zbiór gromadzący anegdoty, fragmenty dzieł i różne drobnych utworów. Podobny charakter mają analecta (analekta), przeznaczona głównie jako pomoc naukowa kolekcja fragmentów pism różnych autorów, a także rozmaite zbiory aforyzmów, sentencji i anegdot. Nazwa tego rodzaju zbiorów pochodzi z języka łacińskiego, w którym –ana to częsta końcówka rzeczowników liczby mnogiej. Gdy  końcówka ta dodana jest do nazwiska lub innej nazwy własnej, oznacza przynależność – np. Horatiana (od Horacego, coś “horacjańskiego”), Varsaviana (od Warszawy, coś “warszawskiego”). W ten właśnie sposób tworzy się nazwy tego rodzaju antologii.


Kolekcje tego rodzaju powstawały głównie w XVI i XVII wieku, sam termin też jest zresztą nowożytny, nie występuje w klasycznej łacinie. Mimo zbieżności nazwy, słowo analecta ma inną etymologię, pochodzi nie od łacińskiej końcówki, ale od greckiego przedrostka ana– złożonego z łacińskim słowem lectus. W innym znaczeniu: napis na receptach.

Wiele kolekcji określanych jako “ana” cieszyło się wielką sławą. Należą do nich Poggiana (od nazwiska “Poggio Bracciolini”), w których zawarte są słynne Facetiae, najbardziej znany zbiór żartów okresu renesansu. Inne przykłady, wśród wielu, to:
ThuanaValesianaFureterianaChevroeanaParrhasiana, Huetiana, Scaligerana prima oraz secunda. Istnieją dziesiątki, jeśli nie setki takich kolekcji.

Ana: Napis na receptach

Także napis stoswany na receptach, znaczący “po równo”. Stosuje się dla niego skróty a. i a.a.


Tagi
Encyklopedia literaturyLeksykon języka łacińskiego

Dodaj komentarz