Akognitywizm (nonkognitywizm, anty-kognitywizm)

Akognitywizm, także anty-kognitywizm lub nonkognitywizm (z greckiego a– – “nie-” i łacińskiego cognosco – “poznaję”) – stanowisko w metaetyce odrzucające lub umniejszające znaczenie poznawcze wypowiedzi o charakterze etycznym. Zazwyczaj łączone z emotywizmem, poglądem, według którego celem wypowiedzi etycznych jest przede wszystkim wzbudzanie uczuć (emocji) i kształtowanie postaw.

Akognitywizm, emotywizm, kognitywizm

Radykalną formą akognitywizmu jest emotywizm skrajny, według którego wypowiedzi o charakterze etycznym są całkowicie pozbawione charakteru poznawczego. Pogląd taki reprezentował np. brytyjski filozof Alfred Jules Ayer (1910-1989). Emotywizm umiarkowany nie odmawia natomiast całkowicie znaczenia poznawczego wypowiedziom o charakterze etycznym, uznaje je jednak za mniej istotne, niż znaczenie emotywne. Przedstawicielem emotywizmu umiarkowanego był np. amerykański filozof Charles Leslie Stevenson (1908-1979).

Przeciwieństwem akognitywizmu jest kognitywizm, opowiadający się za charakterem poznawczym etyki normatywnej. Opierać ma się on przede wszystkim na upodabniających etykę do nauk przyrodniczych doświadczeniach empirycznych (neonaturalizm) lub na intuicji (intuicjonizm).