Akcent dynamiczny

Akcent dynamiczny, inaczej przycisk lub akcent przyciskowy – akcent (zwłaszcza akcent wyrazowy) uwydatniający sylabę w wyrazie lub  w wypowiedzeniu za pomocą siły, przy czym przez siłę rozumie się tu większą energię akustyczną i artykulacyjną sylaby akcentowanej w stosunku do sylab nieakcentowanych. Inaczej mówiąc, zwiększenie (natężenie) siły głosu w czasie artykulacji (wypowiadania) sylaby, wyrazu lub zdania. Za pomocą tego rodzaju akcentu wyróżniać można bowiem tak sylabę spośród innych sylab w wyrazie, jak i wyraz spośród innych wyrazów w wypowiedzeniu lub zdanie w wypowiedzi.

Zbliżony charakter ma określenie “akcent ekspiratoryczny” (także: “akcent ekspiratoryjny”, “akcent ekspiracyjny”). Odnosi się ono jednak raczej tylko do akcentowania sylab w wyrazie (akcent wyrazowy), niż także do akcentowania wyrazów w zdaniu i zdań w wypowiedzi.

Inne niż siła środki foniczne uwydatnienia sylaby w wyrazie stanowią ton (wysokość dźwięku) i iloczas (opozycja fonologiczna samogłosek długich i krótkich). Odpowiednio mówimy więc o akcencie tonalnym (muzycznym) i akcencie iloczasowym (rytmicznym).

Etymologia: łacińskie accentus – “przycisk”, “ton”, “akcent” i greckie δύναμις, dynamis – “siła”, “moc”.

W terminologii muzycznej

W terminologii muzycznej: wyróżnienie dźwięku lub współbrzmienia we frazie muzycznej poprzez głośniejsze wykonanie go. Oznaczany sf, sfz, >. Inne rodzaje akcentu w muzyce to akcent meliczny (umieszczenie dźwięku w wyższym rejestrze) i akcent chromatyczny (wydłużenie dźwięku). “Akcent meliczny” ma także odmienne znaczenie swoiste w terminologii literackiej, natomiast akcent chromatyczny to w terminologii językoznawczej synonim akcentu iloczasowego.