Abiogeneza

Abiogeneza – powstawanie życia z substratu nieorganicznego lub organicznego nieożywionego. Termin ten wprowadził prawdopodobnie angielski biolog Thomas Henry Huxley około 1870 roku. W Polsce jako pierwszy użył go Henryk Ferdynand Hoyer (starszy) w 1879 roku. W nieco odmiennych znaczeniach występuje on w biologii i w filozofii przyrody (ponadto termin ten spotyka się też często jako odpowiednik terminu samorództwo, zwłaszcza w jego ujęciu naiwnym). Zbliżone znaczenie mają także terminy eobiogeneza i biopoeza.

W innych językach:

Język angielski – abiogenesis, spontaneous generation.
Język francuski – abiogenèse, génération spontanée.
Język niemiecki Abiogenese, Abiogenesis lub Urzeugung.

Etymologia: z języka greckiego, a– – przeczenie, bios – “życie”, genesis – “pochodzenie”.

Definicja biologiczna

W biologii terminem “abiogeneza” określa się teorię dotyczącą powstawania życia lub sam proces powstawania życia, używając go współcześnie zamiennie z terminem biogeneza. Ogólną biologiczną teorię abiogenezy zapoczątkował Aleksandr Oparin. Teoria abiogenezy stara się wyjaśnić stopniowe, ewolucyjne powstawanie materii żywej (tj. najprostszych organizmów zdolnych do samodzielnego życia) z materii nieożywionej, odwołując się przy tym jedynie do czynników naturalnych. Według teorii abiogenezy życie powstało w sposób spontaniczny i bezpośredni z nieożywionych związków chemicznych.

Abiogeneza: Filozofia przyrody

W filozofii przyrody abiogeneza to założenie, że życie pojawiło się jako wynik rozwoju materii w pewnym okresie dziejów Ziemi, a nie np. przeniesione zostało z innych planet, względnie okres w historii Ziemi, kiedy nie występowało na niej życie. Ujęcie filozoficzne genezy życia, w odróżnieniu od posługujących się ilościowo-zjawiskowymi ujęć nauk przyrodniczych, poszukuje ostatecznych racji powstania życia.

Bibliografia:

• Antoni Podsiad, Słownik terminów i pojęć filozoficznych, Instytut Wydawniczy Pax 2000.
• Stanisław Zięba, Abiogeneza, w: Encyklopedia katolicka.