Linia apsyd

Linia apsyd, rzadziej także w formie linia absyd – w astronomii: linia prosta, którą połączone są dwa skrajne punkty orbity eliptycznej danego ciała niebieskiego, przechodząca także przez ognisko elipsy. Apsyda w astronomii to jeden z dwóch punktów skrajnych orbity eliptycznej. Jeden z punktów połączonych linią apsyd jest położony najbliżej, drugi zaś najdalej od ciała obieganego. W matematyce pojęciu astronomicznemu odpowiada oś wielka elipsy.


Punkt orbity danego ciała niebieskiego, który położony jest najbliżej do niego, to perycentrum (w przypadku Ziemi nazywany perygeum, w przypadku Słońca nazywany peryhelium, w przypadku gwiazd – peryastron). Natomiast punkt orbity danego ciała niebieskiego, który położony jest najdalej od niego, to apocentrum (odpowiednio w przypadku Ziemi, Słońca i gwiazd – apogeum, aphelium i apoastron).

Chociaż linia apsyd przebiega przez ogniska orbity, jej położenie może ulegać zmianie w wyniku perturbacji. Obrót linii apsyd w płaszczyźnie orbity odkryto w 1859 roku, Jest on zgodny z przewidywaniami ogólnej teorii względności. W Układzie Słonecznym ruch peryhelium występuje szczególnie wyraźnie jako ruch peryhelium Merkurego.

Prócz linii apsyd dla orbit eliptycznych, wyróżnia się także linie apsyd dla orbit kołowych, dla orbit parabolicznych i dla orbit hiperbolicznych. W przypadku orbit kołowych linia apsyd przebiega tak jak dla orbit eliptycznych, tj. między perycentrum i apocentrum. W przypadku orbit parabolicznych i hiperbolicznych przebiega natomiast pomiędzy perycentrum a ogniskiem orbity.

Zobacz też: apsyda (absyda) w architekturze. Tam też szczegółowe informacje o etymologii słowa “apsyda” (z greckiego ἁψίς, hapsis i łacińskiego apsis lub absis).


Tagi
Humanistyczna encyklopedia nauki

Dodaj komentarz