Dekalkomania

Dekalkomania – w terminologii sztuk pięknych: technika malarska. Polega na rozciskaniu warstwy  farby pomiędzy dwiema warstwami materiału, przeważnie między dwiema kartkami papieru. Stosowany rodzaj farby to najczęściej tempera. Technika ta daje efekt wibracji oraz pozwala uzyskać wzory kojarzące się z fantastycznymi pejzażami.


Etymologia: z języka francuskiego, décalcomanie. Słowo to pochodzi od czasownika décalquer – “kopiować”.

Dekalkomania: Malarstwo surrealistyczne

Technika dekalkomanii szczególnie chętnie stosowana była przez surrealistów – jako jedna z ulubionych przez nich technik automatycznych (automatyzm). Wywarła znaczny wpływ na późniejszą sztukę abstrakcyjną (zwłaszcza jedną z jej głównych postaci – informel), która stosowała takie techniki automatyczne jak dripping czy collage.

Jako pierwszy technikę dekalkomanii zastosował hiszpański surrealista Óscar Domínguez (we Francji w 1935 roku; w 1936 roku powstało jego dzieło Dekalkomania bez przedmiotu). Szczególnie chętnie posługiwał się nią także Max Ernst. Wśród surrealistów polskich stosował ją np. Jonasz Stern.

Ceramika

Określane w ten sposób techniki występowały już wcześniej także w odniesieniu do ceramiki, jako technika zdobienia wyrobów porcelanowych, fajansowych (czasem też szklanych) przez nakładanie gotowych odbitek. Technika taka stosowana jest zwłaszcza w produkcji przemysłowej. Dekalkomania rozumiana jako metoda ozdabiania wyrobów ceramicznych polega na nakładaniu na wypalone (niekiedy także powleczone glazurą) naczynia kolorowych wzorów, które następnie – w celu utrwalenia nowego ornamentu – wypalane są ponownie. Natomiast kalka ceramiczna przeznaczona do przenoszenia obrazów na powierzchnię naczynia, to dekal (nazwa ta stanowi skrót słowa “dekalkomania”).


Tagi
Encyklopedia sztuk pięknych

Dodaj komentarz