Cassone

Cassone (w liczbie mnogiej cassoni) – w meblarstwie: rodzaj skrzyni, duże ozdobne skrzynie używane powszechnie we Włoszech od XIV do XVI wieku, zazwyczaj wykonane z drewna i prostokątne. Bogato zdobione dekoracjami rzeźbiarskimi (bardzo często pastiglia), malowidłami, intarsją i złoconym stiukiem. Dekoracje malarskie wykonywali nawet najwięksi artyści, jak Sandro Botticelli i Piero di Cosimo.

Skrzynie takie służyły przechowywaniu odzieży, biżuterii i innych przedmiotów. Stanowiły częsty podarunek ślubny – stąd przechowywano w nich często także posag. Były jednym z głównych elementów wyposażenia wnętrz, szczególnie wśród zamożnego mieszczaństwa miast Toskanii. Głównym ośrodkiem produkcji była Florencja, wytwarzano je także w Sienie. Rzadszy, mniej ozdobny typ wykształcił się w Veneto, znane są także cassoni z innych miejscowości i regionów. W zależności od wielkości, mogły służyć także jako stół lub łoże. Domostwa potrzebowały oczywiście wielu skrzyń, ale wyróżniające się wśród nich cassoni kupowano zazwyczaj w parach, z okazji urządzania domu nowożeńców.

Termin ten stanowi anachronizm – wprowadził go dopiero Giorgio Vasari. Oryginalnie nie stosowano nazwy “cassone”, ale forziero. Etymologia: od cassa, “skrzynia”, “kufer”.

Od tego rodzaju skrzyń wywodzi się cassapanca, renesansowa ława przyścienna. W XVII wieku wyparły je komody, szafy i kredensy w formach zbliżonych do współczesnych. Porównaj też: cassettonne, także rodzaj skrzyni, prototyp komody.