Argumentum ad metum

Argumentum ad metum – nielojalny chwyt erystyczny, dosłownie “argument (odwołujący się) do strachu (bojaźni, trwogi)”. Z łacińskiego metus, metus – “trwoga”, “obawa”, “troska”. Argumenty takie obejmują wykorzystywanie w perswazji lęków, obaw i obsesji oponentów. Odwołanie się do lęku ma na celu skłonienie oponenta do postąpienia tak, jak oczekujemy.

Lęk sprzyja także zabobonom i wierze w zdarzenia przynoszące pecha – zwiększa to siłę perswazyjną argumentu. Argumenty ad metum łączą się więc często z argumentami ad fidem, odwołującymi się do wiary. Instynktowny lęk budzi nieznane, zmiana, przyszłość, niepewność jutra. Wiele czynników tego rodzaju łatwo wykorzystuje propaganda i agitacja polityczna.

W pewnym sensie argument taki zbliżony jest do argumentu ad baculum, czy nawet tożsamy z nim. W odróżnieniu od argumentów ad baculum, nie chodzi tu jednak o grożenie przeciwnikom, wzbudzanie w nich lęku, ale o odwoływanie się do istniejących już u nich obaw.

Przykładem może być powiedzenie komuś, kto boi się ciemności zdania typu “nie wchodź tam, tam jest ciemno”.

Porównaj: argumentum ad absurdum, argumentum ad amicitiam, argumentum ad antiquitatem, argumentum ad auditorem, argumentum ad baculum, argumentum ad captandum vulgus, argumentum ad consequentiam, argumentum ad crumenam, argumentum ad fidem, argumentum ad hominem, argumentum ad ignorantiam, argumentum ad invidiam, argumentum ad iudicium, argumentum ad misericordiam, argumentum ad orationem, argumentum ad personam, argumentum ad passiones, argumentum ad populum, argumentum ad quietem, argumentum ad rem, argumentum ad reverentiam, argumentum ad ridiculum, argumentum ad socordiam, argumentum ad superbiam, argumentum ad superstitionem, argumentum ad vanitatem, argumentum ad verecundiam, argumentum ad vertiginem, argumentum a fortiori, argumentum a silentio, argumentum ad exemplum, argumentum ab utili, arguementum a contrario, argumentum ex concessis, argumentum a simili.