Argumentum ad iudicium

Argumentum ad iudicium – rodzaj argumentu, dosłownie “argument odwołujący się do rozsądku”. Ma się tu na myśli tak odwołanie się do rozsądku przeciwnika w sporze, jak i do rozsądku audytorium. Termin odnosi się więc do sytuacji, w których sam zdrowy rozsądek podpowiada wszystkim stronom sporu przyjęcie określonego stanowiska.

Nazwę te wprowadził John Locke w Badaniach dotyczących rozumu ludzkiego, gdzie odnosi się ona do “dowodów zaczerpniętych z podstaw wiedzy pewnej albo prawdopodobnej”. Tylko argument ad iudicium “rzeczywiście nas poucza i pozwala posunąć się na drodze poznania”.

Przykładem argumentum ad iudicium może być np. przekonanie pozwanego, aby załatwił sprawę polubownie, gdyż będzie to korzystne dla wszystkich stron sporu. Argumenty takie łączą się często z argumentami ad absurdum, w których konsekwencją zaakceptowania danej tezy jest jednoczesne zaakceptowanie drugiej, która jest stanowiskiem absurdalnym, nie do przyjęcia. Jednocześnie ad iudicium i ad absurdum argumentuje się często np. w zdaniach typu “nikt rozsądny nie zgodziły się, że…”.

Porównaj: argumentum ad absurdum, argumentum ad amicitiam, argumentum ad antiquitatem, argumentum ad auditorem, argumentum ad baculum, argumentum ad captandum vulgus, argumentum ad consequentiam, argumentum ad crumenam, argumentum ad fidem, argumentum ad hominem, argumentum ad ignorantiam, argumentum ad invidiam, argumentum ad metum, argumentum ad misericordiam, argumentum ad orationem, argumentum ad personam, argumentum ad passiones, argumentum ad populum, argumentum ad quietem, argumentum ad rem, argumentum ad reverentiam, argumentum ad ridiculum, argumentum ad socordiam, argumentum ad superbiam, argumentum ad superstitionem, argumentum ad vanitatem, argumentum ad verecundiam, argumentum ad vertiginem, argumentum a fortiori, argumentum a silentio, argumentum ad exemplum, argumentum ab utili, arguementum a contrario, argumentum ex concessis, argumentum a simili.