Ankieta czytelnicza

Ankieta czytelnicza – arkusz (ankieta, kwestionariusz – “ankieta” to najczęściej kwestionariusz anonimowy) zawierający zbiór odpowiednio dobranych pytań skierowanych bezpośrednio do czytelników. Ankiety takie rozprowadzane są najczęściej w czasopismach, mogą także być publikowane innymi drogami – np. jako ankiety rozdawane uczniom w bibliotekach szkolnych. Ankiety takie stanowią formę badania czytelnictwa.

Ankieta czytelnicza – funkcje i formy

Ankiety czytelnicze stosują najczęściej wydawnictwa, księgarnie, biblioteki i redakcje. Przeważnie stanowią one sondaże opinii publicznej, mające określić oczekiwania czytelników względem rynku wydawniczego. Mogą obejmować reprezentację tak uogólnionej, bliżej nie zdefiniowanej zbiorowości, jak i ściślej określone grupy czytelników (np. ankiety czytelnicze skierowane do młodzieży).

Badania nad czytelnictwem w formie badań ankietowych wykonują także ośrodki naukowe. Badania wykonywane przez ośrodki naukowe stosują próby reprezentacyjne, uwzględniające wyróżnione cechy społeczne i demograficzne badanej zbiorowości. Badania ankietowe należą do głównych metod socjologii czytelnictwa i bibliosocjologii.

Trzecim po popularnej i naukowej rodzajem ankiety czytelniczej jest ankieta stosowana w badaniach pedagogicznych. Ma ona charakter ankiety sytuacyjno-problemowej, która rejestruje wrażenia czytelnika (w szczególności ucznia) przed lekturą, w czasie lektury i po lekturze. Pytania obejmują tak lektury szkolne, jak i własną aktywność czytelniczą ucznia. Obecnie zamiast klasycznych kwestionariuszy drukowanych powszechnie stosuje się ankiety internetowe.