Alexander Barclay
Alexander Barclay, ok. 1475 – 1552 – angielski (szkocki) poeta i tłumacz epoki przedelżbietańskiej. Jego głównym dziełem jest The Ship of Fools (Statek głupców) z 1509 roku, przeróbka niemieckiego Narrenschiff. Stanowi on metaforyczny, pełen złośliwości opis czasów pisarza. Barclay jest także autorem pierwszego zbioru sielanek w literaturze języka angielskiego. Duchowny katolicki, benedyktyn, następnie franciszkanin.
Alexander Barclay: Biografia
Urodził się około 1475 roku. Z pochodzenia był prawdopodobnie Szkotem, działał jednak w Anglii. Nie wiadomo nic o jego rodzicach i miejscu urodzenia. Kształcił się prawdopodobnie na uniwersytecie w Oksfordzie lub w Cambridge. Od 1509 roku był kapelanem przy college’u w St Mary Ottery w hrabstwie Devon. Następnie został benedyktynem w Ely, później franciszkaninem w Canterbury.
Prawdopodobnie przeszedł na protestantyzm, zatrzymał jednak beneficja w hrabstwach Essex i Somerset, które posiadał od 1546 roku. W 1552 został rektorem przy londyńskim kościele All Hallows (Lombard Street).
Zmarł 10 czerca 1552 w Croydon w hrabstwie Surrey.
Alexander Barclay: Twórczość
The Ship of Fools
Obok Johna Skeltona, który był jego rywalem, Alexander Barclay uważany jest za najwybitniejszego twórcę angielskiej literatury satyrycznej początku XVI wieku.
Głównym dziełem Barclaya jest utwór satyryczny The Ship of Fools (właściwie The Shyp of Folys of the Worlde, “Statek głupców”) z 1509. Statek głupców (statek szaleńców) to motyw literacki popularny w literaturze i sztuce europejskiej średniowiecza i renesansu, znany np. z malarstwa Boscha. Utwór Barclaya to przeróbka oryginalnego niemieckiego Narrenschiff (w polskim przekładzie Okręt błaznów) Sebastiana Brandta z 1494 roku. Jest to jednak wersja znacznie poszerzona, także o elementy ze wcześniejszych przekładów na łacinę i francuski. Na tyle odmienna od oryginału, że uznać można ją za osobny utwór. Zawiera też wiele odniesień i aluzji do życia Anglii czasów pisarza – w tym do życia dworskiego, a nawet monarchy Henryka VIII.
Grupa głupców, reprezentujących różne wady moralne, jak cudzołóstwo, zamiłowanie do hazardu i hipokryzja, wyrusza statkiem w podróż do raju głupców, Narragonii. Ta fantastyczna konwencja dostarcza autorowi okazji do satyrycznej krytyki poszczególnych wad.
Do dzieła Barclaya odwoływało się wielu dramaturgów elżbietańskich. Dostarczyło im ono przede wszystkim wzorca charakterów, postaci – miej abstrakcyjnych, niż obecne w literaturze średniowiecza.
Eclogues i inne dzieła
The Castle of Labour z 1506 (“Zamek udręki”) to tłumaczenie dzieła Le chasteau de Labour francuskiego poety Pierre’a Gringore’a.
Chronicle Compiled in Latin z 1520 to przekład Wojny z Jugurtą Salustiusza.
Dzieło Eclogues powstało około 1513 roku. Jest to zbiór sielanek na wzór tworzonych wtedy w literaturze włoskiej, pierwszy tego rodzaju utwór w języku angielskim. Stanowią obrazki z życia wiejskiego Anglii, wiele jest w nich elementów satyry na stosunki panujące w ówczesnej Anglii. Powstało ono prawdopodobnie w okresie, gdy Barclay był mnichem benedyktyńskim w Ely.
Frazy: Aleksander Barclay; Barclay, Alexander; Barclay, Aleksander; Barclay Alexander; Barclay Alexander.