Akcent poboczny

Akcent poboczny –  rodzaj akcentu wyrazowego (zobacz: akcent wyrazowy i akcent) W dłuższych niż trzysylabowe wyrazach i zestrojach akcentowych akcent główny zostaje uzupełniony akcentem podrzędnym, który w odróżnieniu od niego nie decyduje o spoistości akcentowej wyrazu lub zestroju akcentowego. Jest on także artykułowany słabiej, niż akcent główny.

Akcent poboczny w języku polskim

W języku polskim mają go wyrazy, które składają się z więcej niż trzech sylab. Pada zazwyczaj na pierwszą sylabę (akcent poboczny inicjalny), o ile nie poprzedza jej sylaba akcentowana. Akcent główny jest więc w języku polskim wyrazowy i paroksytoniczny, poboczny zaś zestrojowy i inicjalny. Przykłady:

wielowyrazowy, odpowiedzialność, niewypowiedziany.

Wyrazy wielosylabowe mogą mieć też więcej akcentów pobocznych niż jeden. Odmiennymi prawami rządzi się zwłaszcza akcent wyrazów złożonych.

Pochodzenie akcentu pobocznego w języku polskim wiąże się prawdopodobnie z faktem, że w języku polskim występował pierwotnie akcent inicjalny stały (na pierwszą sylabę wyrazu lub zestroju akcentowego), nie – jak dziś – akcent paroksytoniczny (na drugą sylabę od końca). Jako cecha archaiczna akcent inicjalny zachował się także w niektórych gwarach peryferyjnych południowej Polski (gwara podhalańska).

Frazy: akcent główny i poboczny.