Aedes

Aedes (aedis) – łacińska nazwa budynku świątynnego. Termin oznacza sam budynek świątynny, miejsce, w którym mieszka bóstwo. Odmienne znaczenie ma w łacinie klasycznej wyraz templum, który nie oznacza budynku świątynnego, ale okręg świątynny. W łacinie poklasycznej oznaczać może oczywiście także samą świątynię, wyraz “templum” jest jednak częstszy. Wyraz dość często pojawia się w terminologii architektonicznej – np. określenie aedes in antis znaczy “świątynia z antami”, “świątynia na antach”.


Porównaj: aedicula, kaplica i inne znaczenia w architekturze i sztuce dekoracyjnej, także kapliczka rzymska.

Wyraz łaciński. Etymologia, wyrazy pokrewne

W łacinie wyraz ten występuje w dwóch formach: aedes (genetivus aedis) i aedis (genetivus aedis). Słowo rodzaju żeńskiego. W ogólnej łacinie onacza nie tylko świątynię, ale także gmach, pokój, dom mieszalny, dom, mieszanie.

Zdrobnienie aedicula (edicula, edykuł) prócz sensu ogólnego “pokoik”, “kapliczka”, “domek”, ma także specjalistyczne znaczenie architektoniczne i religioznawcze. Porównaj osobny artykuł: aedicula. Inne wyrazy pokrewne: aedificator, budowniczy; aedificatiuncula – budyneczek; aedificium – budynek, budowla, budowa. Także edyl, aedilis – urzędnik sprawujący opiekę nad bezpieczeństwem. Dosłownie “ten, kto sprawuje pieczę nad świątynią”.

Wszystkie te wyrazy pochodzą od czasownika aedifico, aedificare, aedificavi, aedificatum – “budować”, “wznosić”, “tworzyć”, zwłaszcza budynki.


Tagi
Encyklopedia kultury antycznejEncyklopedia religiiEncyklopedia sztuk pięknychLeksykon języka łacińskiego

Dodaj komentarz