Ablativus modi

Ablativus modi – “ablatyw sposobu”, jedna z narzędnikowych funkcji ablatywu (zobacz: ablativus) w języku łacińskim. Wyraża sposób – odpowiada na pytanie “jak?”.

Wystąpić może tak z przyimkiem cum, jak i bez niego. W sytuacji, gdy użyty jest bez przydawki, przyimek cum (zazwyczaj) występuje.

Gdy użyty jest natomiast z przydawką, przyimek cum może wystąpić lub nie. Istnieje przy tym grupa ustalonych zwrotów i rzeczowników użytych z przydawką, przy których niemal nigdy nie występuje przyimek. Należą do nich:

1. Zwroty: vi – “siłą”, casu – “przypadkiem”, iniuria – “niesłusznie”, dolo – “podstępem”, merito – “słusznie”, silentio – “w milczeniu”, iure – “słusznie”.

2. Rzeczowniki użyte z przydawką:
modus, mens, animus, ratio, condicio.